Numer projektu:

POIS.02.04.00-00-0018/16

Tytuł projektu:

"Realizacja Krajowego Planu Ochrony Błotniaka Łąkowego - etap I"

Główne cele projektu:

1. Realizacja działań wpisanych do Krajowego Planu Ochrony Błotniaka Łąkowego

2. Budowa i rozwój „sieci błotniakowej” tj.  sieci osób i instytucji zaangażowanych w ochronę i badania błotniaka łąkowego w Polsce.

Okres realizacji:

01.01.2017-31.12.2020

Budżet projektu:

Całkowity koszt kwalifikowany projektu– 2 179 229,11 PLN

Dofinansowanie UE (85%) – 1 852 344,74 PLN

Wkład własny niefinansowy (nieodpłatna praca wolontariuszy) – 137 760,00 PLN

Obszar realizacji:

1. Czynna ochrona lęgów - 5 województw, 22 powiaty (Ryc. 1).

2. Monitoring parametrów rozrodu - Ostoja Biebrzańska.

3. Krajowy Cenzus Błotniaka Łąkowego w latach 2018-2019 - 100 powierzchni próbnych (10x10 km)(Ryc.2).

  • Ryc. 1. Lokalizacja powiatów, na których będzie prowadzona czynna ochrona lęgów.

Powiaty, na których będzie prowadzona czynna ochrona lęgów:

województwo lubelskie

1) bialski, 2) radzyński, 3) łukowski

województwo mazowieckie

4) łosicki, 5) siedlecki, 6) sokołowski, 8) ostrowski, 11) pułtuski, 12) ciechanowski, 13) makowski, 14) płoński, 15) płocki, 16) sierpecki

województwo podlaskie

7) wysokomazowiecki, 9) łomżyński, 10) kolneński

województwo łódzkie

17) łowicki, 18) kutnowski, 19) łęczycki

województwo opolskie

20) prudnicki, 21) głubczycki, 22) kędzierzyńsko-kozielski

  • Ryc. 2. Lokalizacja powierzchni próbnych.

Tło projektu:

Działania z zakresu czynnej ochrony lęgów błotniaka łąkowego zostały zapoczątkowane przez Towarzystwo Przyrodnicze "Bocian" w 2005 r., początkowo były prowadzone na małą skalę, regionalnie (Południowe Podlasie). W kolejnych latach dzięki dofinansowaniu projektów przez EkoFundusz, środki Norweskie (fundusze EOG) oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, działania były rozszerzane na kolejne tereny i realizowane z większą intensywnością. W latach 2013-2015 Towarzystwo realizowało projekt POIS.05.01.00-00-381/12 pt. "Ochrona błotniaka łąkowego w Polsce", który był współfinansowany ze środków UE (POIŚ), NFOŚiGW oraz WFOŚiGW w Warszawie. W ramach projektu POIŚ inwentaryzacją objęto 15 obszarów Natura 2000, przeprowadzono liczenia błotniaka łąkowego na 100 powierzchniach cenzusowych - kwadraty 10x10 km (Krajowy Cenzus Błotniaka Łąkowego), a czynną ochronę realizowano na terenie 9 powiatów w 4 województwach (mazowieckie, podlaskie, lubelskie, opolskie), dzięki czemu ochroną objęto ponad 240 lęgów.  Ważnym elementem projektu było opracowanie Krajowego Planu Ochrony Błotniaka Łąkowego, który został zatwierdzony przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w dniu 20.08.2015 r.

  • Samiec błotniaka łąkowego. Fot. Andrzej Łukijańczuk

  • Samica błotniaka łąkowego lądująca do gniazda w uprawie rzepaku. Fot. Andrzej Łukijańczuk

  • Para błotniaka łąkowego w czasie lotów tokowych. Fot. Andrzej Łukijańczuk

  • Otwarty krajobraz rolniczy - obszar występowania błotniaka łąkowego. Fot. Piotr Zabłocki

Projekt pt. „Realizacja Krajowego Planu Ochrony Błotniaka Łąkowego - etap I”, jest kontynuacją i rozwinięciem działań realizowanych w ramach pierwszego projektu finansowanego ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko UE, a jego głównym celem jest realizacja zatwierdzonego Krajowego Planu Ochrony oraz dalszy rozwój "sieci błotniakowej". W projekcie zaplanowano realizację zadań wpisanych do Krajowego Planu Ochrony Błotniaka Łąkowego m.in.: . działania z zakresu czynnej ochrony (na obszarach o największej koncentracji par lęgowych w Polsce, dane Krajowego Cenzusu Błotniaka Łąkowego - mapa nr 1), ocenę sukcesu lęgowego błotniaka łąkowego w najważniejszej dla gatunku ostoi Natura 2000 (Ostoja Biebrzańska - działanie nr 59 ujęte w PZO ostoi) oraz przeprowadzenie liczeń błotniaka łąkowego na 100 powierzchniach w ramach Krajowego Cenzusu Błotniaka Łąkowego w latach 2018-2019 (po 5 latach od pierwszego liczenia).

  • Fot. Gniazdo błotniaka łąkowego w uprawie pszenżyta. Maciej Cmoch

  • Późne lęgi na polach zabezpiecza się ogrodzeniami z siatki. Fot. Maciej Cmoch

  • Metoda czynnej ochrony zależy od zaawansowania lęgu. Fot. Dominik Krupiński

  • Czynna ochrona błotniaka łąkowego wymaga współpracy z rolnikami. Fot. Mirosław Rzępała

Zadania:

1. Czynna ochrona lęgów błotniaka łąkowego na obszarach o dużej koncentracji par lęgowych.

2. Monitoring populacji błotniaka łąkowego w Ostoi Biebrzańskiej.

3. Oszacowanie liczebności krajowej populacji błotniaka łąkowego w latach 2018-2019.

4. Badania telemetryczne z wykorzystaniem loggerów GPS-GSM.

5. Promocja ochrony błotniaka łąkowego wśród rolników oraz osób zainteresowanych ochroną przyrody.

Planowane efekty projektu:

- czynna ochrona ponad 150 gniazd błotniaka łąkowego rocznie na terenie 22 powiatów;

- monitoring błotniaka łąkowego w Ostoi Biebrzańskiej w latach 2017-2020 (opracowanie 4 raportów rocznych)

- liczenia błotniaka łąkowego na 100 powierzchniach próbnych (10x10 km) w latach 2018-2019 w ramach II Krajowego Cenzusu Błotniaka Łąkowego (opracowanie 1 raportu)

- poznanie tras migracji błotniaka łąkowego oraz wielkości areałów osobniczych na lęgowiskach i zimowiskach (badania telemetryczne z wykorzystaniem 10 loggerów GPS-GSM-UHF);

- organizacja 100 prelekcji o błotniaku łąkowym w szkołach w powiatach; bialskim, radzyńskim, łukowskim, łosickim, siedleckim, sokołowskim, ostrowskim);

- wydanie materiałów informacyjno-promocyjnych (T-shirt - 300 szt, kalendarz ścienny - 1000 egz./rok);

- organizacja 4 konferencji poświęconych ochronie i badaniom błotniaka łąkowego;

- organizacja 4 spotkań komitetu sterującego KPO;

Współfinansowanie projektu