Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, publikowana przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN) w 2008 roku zawiera 44 939 gatunków. Zdecydowana większość z nich jest zagrożona wyginięciem w wyniku działalności człowieka.

Te alarmujące wskaźniki stale rosną. Już 13% wszystkich gatunków ptaków kwalifikuje się na listę Czerwonej Księgi. Najszybciej proces degradacji środowiska naturalnego postępuje w krajach Azji Południowo-Wschodniej. Raport międzynarodowej konferencji na temat bioróżnorodności UN Biodiversity Summit, która właśnie odbywa się w Nagoya (Japonia) podkreśla, że już 1/5 wszystkich gatunków jest zagrożona wyginięciem.

Profesor Edward O. Wilson (Harvard University) stwierdza krótko: „Na naszych oczach łamie się kręgosłup bioróżnorodności naszej planety”. Dalej w swojej wypowiedzi parafrazuje słynne zdanie z podboju kosmosu : “Jeden mały krok “naprzód” na liście Czerwonej Księgi to wielki skok w przepaść wymierania wszystkich światowych gatunków”.

Wydawałoby się, że takie zagrożenie nie może dotyczyć gatunków ptaków, które od wieków są związane ze środowiskiem wielkich miast i stały się codziennym elementem „krajobrazu” takich aglomeracji jak Warszawa. Tymczasem to przecież w okresie ostatnich lat, praktycznie na naszych oczach, zanika populacja wróbla, a nikt nie potrafi wyjaśnić przyczyn tego zjawiska.

TP „Bocian” prowadzi program ochrony siedlisk gatunków, które gniazdują w budynkach na terenie miejskich aglomeracji. Jednym z elementów tego projektu było przygotowanie specjalnego folderu pt. "Ochrona ptaków gniazdujących w budynkach", który będzie rozprowadzany zarówno w formie konwencjonalnej tzn. wydrukowanej broszury, jak i w wersji elektronicznej (dostępnej stale na naszej stronie) oraz multimedialnej prezentacji, wykorzystywanej podczas instruktażowych spotkań i szkoleń.

Mariusz Grzeniewski (TPB), jeden ze autorów folderu, prowadzący projekt ochrony siedlisk jerzyka: - To JEDNO wydawnictwo będzie miało WIELE różnych grup odbiorców. W sumie ten szczupły objętościowo, ale dopracowany pod względem informacyjnym i edukacyjnym folder jest skierowany przede wszystkim do inwestorów, którzy planują przeprowadzić prace termomodernizacyjne budynków, ale również do wykonawców tych prac.

Adresujemy go także do każdego, kto tylko zechce podjąć samodzielną interwencję, gdy zauważy, że jest łamane prawo - to znaczy, gdy stwierdzi, że są zagrożone siedliska ptaków gniazdujących w budynkach (np. że remont elewacji budynku rozpoczyna się w okresie lęgów). Folder pozwoli mu nie tylko zidentyfikować gatunek ptaka, ale też dostarczy najważniejszych argumentów rzeczowych, w tym prawnych do pierwszych rozmów np. z władzami spółdzielni, firmą lub ekipą remontującą czy też ze strażą miejską lub policją.

Folder zawiera bowiem wszystkie podstawowe informacje – czyli opisy i fotografie sześciu najczęściej gniazdujących w budynkach ptaków (gołąb miejski, jerzyk, kawka, wróbel, pustułka, jaskółka oknówka), jak również przytacza najważniejsze akty prawne dotyczące ich ochrony. Ale znaleźć w nim można także praktyczne porady i instrukcje w jaki sposób należy przygotować się do prowadzenia prac ociepleniowych, aby nie szkodzić ptakom a zarazem kiedy i jak zaplanować harmonogram remontu czy innej inwestycji.

W ostatniej części folderu opisano zasady przeprowadzenia tzw. rekompensaty (jaką każdy, kto zniszczy siedliska ptaków zgodnie z obowiązującym prawem musi przeprowadzić). Opisano tu także podstawowe typy skrzynek lęgowych oraz sposoby ich montażu.

Dzięki dofinansowaniu Urzędu m.st. Warszawy folder w wersji drukowanej został przygotowany w nakładzie 20 000 egzemplarzy - a w pierwszym etapie najpierw został wysłany do ponad 500 spółdzielni mieszkaniowych na terenie m.st. Warszawy. Został także dostarczony do urzędów dzielnic, aby poprzez Wydziały Ochrony Środowiska oraz Architektury i Budownictwa mógł od razu trafić do najbardziej zainteresowanych –  do każdego interesanta, który będzie składał wniosek o pozwolenie na budowę. Folder otrzymały także jednostki policji, straży pożarnej i straży miejskiej oraz organizacje pozarządowe, odpowiedzialne za ochronę ptaków gniazdujących w budynkach.

Ale na tym nie koniec. Takie wydawnictwo - źródło aktualnej informacji jest według naszej oceny bardzo potrzebne i to naszym zadaniem będzie trafić z nim na czas w różne miejsca, często na zasadzie „profilaktyki” i edukacji osób, urzędów, firm i różnych środowisk. Każdy osoba, która będzie chciała zapoznać się z treścią omawianego folderu może to uczynić na naszej stronie www.bocian.org.pl

Pobierz folder "Ochrona ptaków gniazdujących w budynkach" - 2.3 MB (PDF)