Polska Kartoteka Przyrodnicza powstała w celu gromadzenia rozproszonych obserwacji przyrodniczych. Na razie można wpisywać stanowiska zwierząt - kręgowców i bezkręgowców, zaś z czasem będzie możliwe wpisywanie tutaj również obserwacji roślin. Od czasu uruchomienia kartoteki, co miało miejsce ponad rok temu, wpisanych zostało do niej (do dnia 1 XII 2008) ponad 9.300 obserwacji, głównie ptaków. Są wśród nich obserwacje „bieżące”, czyli z lat 2007-2008, jak również obserwacje „archiwalne”, które zalegały w notatnikach niektórych osób. W kartotece zgromadzonych zostało 1176 obserwacji z roku 2007 oraz 5342 z roku 2008. Pozostałe wpisy dotyczą lat 1978-2006. Wpisywane są głównie obserwacje ptaków, stanowiące większość informacji. Jak dotąd wprowadzono dane dotyczące 256 gatunków ptaków, 46 gatunków ssaków, 7 gatunków gadów, 13 gatunków płazów, 2 gatunków ryb oraz 97 gatunków owadów – głównie ważek i motyli dziennych. Znalazły się też informacje o pająkach (dwa gatunki) oraz ślimaku winniczku. Najwięcej obserwacji z lat 2007-2008 dotyczy takich gatunków jak: jemiołuszka – 264 obserwacje, bocian biały – 220, pustułka – 142. W ciągu ostatnich miesięcy liczba wpisanych do kartoteki obserwacji była następująca: XI – 566, X – 400, IX - 356, VIII - 363, VII – 310, VI – 402, V – 735, IV – 854, III – 766, II – 229, I – 141.
NAJCIEKAWSZE OBSERWACJE Z OSTATNIEGO MIESIĄCA Lodówka – 1 samica 28 XI na zbiorniku Siemianówka w okolicach zapory w Bondarach; gm. Michałowo, pow. białostocki, woj. podlaskie (obs. Paweł Niski). Karolinka – 1 samiec 28 XI na rz. Mroga przy os. Kopernika w Głownie; pow. zgierski, woj. łódzkie (obs. Tomasz Bartos). Nur czarnoszyi – 5 os. 28 XI na zbiorniku Siemianówka w okolicach zapory w Bondarach w gm. Michałowo, pow. białostocki, woj. podlaskie (obs. Paweł Niski). Siwerniak - 3 os. w dniu 22 XI na stawach w Stawinodze, gm. Zatory, pow. pułtuski, woj. mazowieckie (obs. Andrzej Węgrzynowicz, Jan Jejno). Jer – ok. 300 os. 20 XI na polu kukurydzy; Wilczyn, gm. Biała Podlaska, pow. bialski, woj. lubelskie (obs. Jarosław Mydlak). Bernikla kanadyjska – 2 os. 23 XI; Gierałcice, gm. Głuchołazy, pow. nyski, woj. opolskie (obs. Paweł Wójcik); Drzemlik – 2 os. 19 XI; Cicibór Mały, gm. Biała Podlaska, pow. bialski, woj. lubelskie (obs. Jarosław Mydlak). Śnieguła – 40 os. 17 XI; Miętne, gm. Garwolin, pow. garwoliński, woj. mazowieckie (obs. Robert Bartosik). Nur czarnoszyi – 3 os. w dniu 13 XI; Zalew nad Muchawką w Siedlcach (obs. Mirosław Rzępała, Przemysław Obłoza). Dudek – 1 ptak 12 XI; Radzików-Stopki, gm. Mordy, pow. siedlecki, woj. mazowieckie (obs. Adam Tarłowski, Paweł Niski, Przemysław Kurdej). Bardzo późna obserwacja jesienna! Czarnowron – 2 ptaki 11 XI w stadzie wron siwych na spuszczonych stawach w Seroczynie; gm. Sterdyń, pow. sokołowski, woj. mazowieckie (obs. Jerzy Mikołajczuk, Leszek Wdowiński). Mewa żółtonoga – 1 ad. 10 XI na stawach w Siemieniu; gm. Siemień, pow. parczewski, woj. lubelskie (obs. Jarosław Mydlak, Joanna Mydlak, Danuta Chalimoniuk). Nur czarnoszyi – 6 os. 9 XI na zbiorniku w żwirowni „II” koło wsi Bereza; gm. Międzyrzec Podlaski, pow. bialski, woj. lubelskie (obs. Paweł Niski, Maciej Rejenciak). Edredon – 1 samica 9 XI na stawach hodowlanych w Goliszowie; gm. Chojnów, pow. legnicki, woj. dolnośląskie (obs. Piotr Lofek). Gęsiówka egipska – 1 os. 9 XI na Jeziorze Nyskim w okolicach żwirowni koło wsi Buków; gm. Otmuchów, pow. nyski, woj. opolskie (obs. Paweł Wójcik, Marian Domagała, Darek Rusinowski). Rybołów – 1 os. 9 XI na Jeziorze Nyskim w okolicach żwirowni koło wsi Buków; gm. Otmuchów, pow. nyski, woj. opolskie (obs. Paweł Wójcik, Marian Domagała, Darek Rusinowski) Śnieguła – 7 os. 9 XI nad Jeziorem Nyskim w okolicach żwirowni koło wsi Buków; gm. Otmuchów, pow. nyski, woj. opolskie (obs. Paweł Wójcik, Marian Domagała, Darek Rusinowski). Nur czarnoszyi – 1 os. 6 XI wylądował na ulicy we wsi Janówka. Został przewieziony i wypuszczony na rzekę Klukówkę; gm. Biała Podlaska, pow. bialski, woj. lubelskie (obs. Jerzy Lewtak, Marta Lewtak, Kamila Lewtak, Anna Onoszko, Natasza Onoszko).
Najwięcej wpisów w ostatnim miesiącu dotyczy jemiołuszek – 148 obserwacji i czeczotek – 28 obserwacji. Dotychczas w kartotece zarejestrowało się 300 osób, jednak większość z nich nie wpisuje swoich obserwacji. W PKP istnieje możliwość korzystania z opcji nie upubliczniania swoich obserwacji, co jest wolą każdego zarejestrowanego obserwatora. Obserwacje te widzą administratorzy, którzy czuwają nad merytoryczną i techniczną poprawnością wpisów. Około 30% wprowadzonych obserwacji jest niewidoczna dla zwykłego użytkownika kartoteki. Z bazy zgromadzonych obserwacji korzystać mogą leśnicy, urzędnicy, nauczyciele, a przede wszystkim ludzie naukowo zajmujący się badaniem poszczególnych grup zwierząt. Kartoteka nie powstała po to, aby stanowić konkurencję dla funkcjonujących od lat regionalnych kartotek faunistycznych, a jedynie po to, aby usprawnić zbieranie obserwacji przyrodniczych. Dzięki systemowi on-line możliwe jest bieżące weryfikowanie wprowadzanych obserwacji i wyjaśnianie ich drogą mejlową z obserwatorami. Dzięki temu, że można tutaj wpisywać obserwacje z całego kraju, obserwator nie musi zastanawiać się, czy ciekawa obserwacja przyrodnicza dokonana np. w czasie urlopu, czy służbowego wyjazdu w drugi koniec Polski ma być przekazana do odpowiedniej instytucji, która gromadzi takie obserwacje.

Mirosław Rzępała