Jubileuszowy – już 30. – zjazd Towarzystwa Badań i Ochrony Przyrody miał miejsce w Kielcach i Nagłowicach w dniach 20-21 marca 2010 r. Tak – zjazd miał miejsce w dwu miejscach, gdyż referaty wygłaszane były w Kielcach, co zapewniło większą ich oglądalność, zaś później przejechaliśmy do Nagłowic na długie pogawędki przyrodnicze.

Ale zacznijmy od części kieleckiej. Rozpoczął Jarosław Sułek, opowiadając o historii, czyli o początkach współczesnego ruchu przyrodniczego, o powstaniu Klubu Ornitologów Ziemi Radomskiej i Północnej Kielecczyzny, przekształceniu go w Radomsko-Kieleckie Towarzystwo Przyrodnicze i zmianie nazwy na TBOP. Bardzo miłe, że na sali znalazło się sporo osób kładących 30 lat temu podwaliny pod ruch – Przemek Nawrocki czy Krzysiek Król. Obejrzeliśmy sporo historycznych, czarnobiałych zdjęć – pierwsze wyprawy, pierwsze spływy, a wszyscy tacy młodzi…

Następnie Ludwik Maksalon przedstawił sprawozdanie z działalności Towarzystwa w 2009 r., zaś po nim opiekunowie różnych kartotek opisali informacje, jakie do nich wpłynęły:
Jarosław Sułek – w imieniu Grupy Badawczej Rodzimych Storczyków,
Mariusz Gwardjan - podsumowanie inwentaryzacji entomologicznych,
Maciej Bonk - sprawozdanie z działalności Grupy Badawczej Płazów i Gadów, 
Krzysztof Dudzik i Michał Jantarski - podsumowanie kartoteki Świętokrzyskiej Grupy Ornitologicznej,
Ludwik Maksalon - wyniki liczenia zimujących ptaków w dolinach rzecznych i nad zbiornikami wodnymi w styczniu 2010 r.

Następnie, po konkursie rozpoznawania ptaków Polski, dr Przemysław Nawrocki z WWF Polska omówił problemy związane z degradacją rzek, przede wszystkim małych. Paweł Struś, reprezentujący Zakład Badania Ssaków PAN, przedstawił problem korytarzy ekologicznych w Polsce wobec rozbudowy infrastruktury drogowej i kolejowej, pokazując jak wyznaczają korytarze oraz niezbędne techniczne połączenia między przede wszystkimi kompleksami leśnymi. Barbara Archita z OTOP omówiła 10 lat Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych, Grzegorz Tończyk (Uniwersytet Łódzki) wraz z fachowcami z TBOP - Mariuszem Gwardjanem i Joanną Przybylską - zaprezentowali stan zbadania ważek w Krainie Gór Świętokrzyskich. Janusz Wójciak z Lubelskiego Towarzystwo Ornitologiczne podzielił się doświadczeniami z badań ptaków szponiastych w lasach, Julia Dobrzańska opowiedziała o możliwościach wykorzystania historycznych założeń pałacowo-parkowych dla potrzeb edukacji przyrodniczej na przykładzie Muzeum Pałac w Wilanowie, zaś dr Julita Minasiewicz z Uniwersytetu Gdańskiego opowiedziała o roli taksonomi w ochronie przyrody na przykładzie storczyków. Na zakończenie Jacek Betleja z Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu podzielił się wrażeniami ornitologicznymi z pobytu w Maroku – między innymi z obserwacji ibisów grzywiastych! Pod koniec dnia obrad Walne Zgromadzenie Członków TBOP przyjęło sprawozdania władz.

Następnie przejechaliśmy do Nagłowic, gdzie przy pysznym bigosie rozmawialiśmy prawie do rana na przeróżne tematy przyrodnicze… Rano, dla najwytrwalszych, zorganizowano wycieczkę na pobliskie stawy (do obejrzenia były m.in. łabędzie krzykliwe), a dla mniej ruchliwych – pokazy zdjęć i filmów przyrodniczych:
Barbara Bacler - Bogactwo przyrodniczo-krajobrazowe Norwegii,
Aleksandra Auguścik, Szymon Maksalon – diaporama „Patrząc w oczy przyrodzie” pokazująca piękno drobnych bezkręgowców,
Bogusław Sępioł – filmy „Ptasia impresja”, „Rzadkie i chronione”, „Siedliska i gatunki – Natura 2000”, „Modliszka”.

Co było najciekawsze? Kilkudziesięcioletnie doświadczenie Janusza Wójciaka w badaniach ptaków drapieżnych jest imponujące. Oczywiście nie był nim w stanie podzielić się z nami w pół godziny, ale wiele cennych uwag przekazał. Na pewno zapamiętamy jak trudna jest to grupa, że do wielu gatunków trzeba podchodzić indywidualnie… Sprawozdania Towarzystwa również są powodem do dumy – chyba żadna organizacja nie gromadzi tyle materiałów przyrodniczych i tak różnorodnych. Ptaki, gady i płazy czy nawet motyle dzienne – to standard. Ale np. ważki, storczyki, czy nawet ciekawsze gatunki muchówek czy szarańczaków – to już rzadkość i duży powód do dumy.

Zjazd był bardzo udany – kto nie był, niech żałuje.