Wygląd

Kulik wielki Numenius arquata należy do rodziny bekasowatych, której jest jednym z największych przedstawicieli (największym w Europie). Osiąga 50-65 cm długości ciała, w tym dziób od 10 do 16 cm, rozpiętość skrzydeł 95-100 cm. Jest to szarobrązowy ptak z charakterystycznym łukowato wygiętym dziobem. Wierzch ciała jest pstrokaty, w brązowe i jasne plamy, spód jaśniejszy, częściowo pokryty ciemniejszymi plamami. W locie widoczne jest wyraźnie białe upierzenie kupra oraz szarobrunatny prążkowany ogon. Pod względem upierzenia samica nie różni się od samca, jest od niego jednak większa i ma dłuższy dziób.

Biologia

Ptaki powracają z zimowisk w grupach, w marcu lub kwietniu. Wówczas łączą się w pary i zajmują terytoria lęgowe. Toki odbywają się w powietrzu i na ziemi, ptaki wykonują w ich czasie charakterystyczne loty. Kulik wielki gnieździ się często w niewielkich skupieniach po kilka par, często w sąsiedztwie czajek, rycyków , krwawodziobów i kszyków.

Gniazdo to płytki dołek wygrzebany w darni. Samica w okresie od połowy kwietnia do początku maja, składa 4 jaja, które dzięki maskującemu ubarwieniu, są słabo widoczne i na zmianę z samcem wysiaduje je przez około 26 dni.

Pokarm

Kulik wielki odżywia się przede wszystkim bezkręgowcami: dżdżownicami, owadami, pająkami, ale może także polować na drobne kręgowce i podjadać owoce i nasiona. Długim dziobem może zbierać ofiary z powierzchni roślin, ale także wyszukiwać je w ziemi, czy wyciągać spod wody.

Liczebność i rozmieszczenie

Sumaryczna liczebność kulika wielkiego w zinwentaryzowanych w 2014 r. kluczowych ostojach gatunku w Polsce wyniosła około 150-250 par lęgowych. Najliczniejsza populacja lęgowa kulika wielkiego występuje w Ostoi Biebrzańskiej (70-100 par w 2013 roku i 30-65 par w 2014 roku), choć jej faktyczna liczebność jest trudna do ustalenia ze względu na mało precyzyjne estymatory z modelowania. Na środkowym i północnym Mazowszu funkcjonuje kilka mniejszych populacji, których średnia liczebność waha się od 10 do 30 par (głównie Bagno Pulwy, Dolina Omulwi i Płodownicy, Dolina Dolnego Bugu oraz Dolina Wkry i Mławki). Te dwa skupiska populacji kulika wielkiego (Ostoja Biebrzańska oraz cztery ostoje mazowieckie) utrzymują zdecydowaną większość krajowej populacji gatunku. Stanowiska w zachodniej Polsce i na Lubelszczyźnie są zasiedlane przez mniej liczne subpopulacje lub wręcz pojedyncze osobniki.

Gatunek jest wymieniony w załączniku II dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. (Dyrektywa Ptasia). Kulik wielki objęto ochroną także na mocy Konwencji Bońskiej (załącznik II) i Konwencji Berneńskiej (załącznik III).